Trong thời đại bùng nổ công nghệ số ngày nay, việc trang bị cho bản thân những kỹ năng về lập trình là hết sức cần thiết. Lập trình không chỉ mở ra những cơ hội nghề nghiệp rộng lớn mà còn giúp cải thiện tư duy logic và khả năng giải quyết vấn đề. Trong bài viết này, iViettech sẽ giới thiệu lộ trình học lập trình từ cơ bản đến nâng cao dành cho những người mới bắt đầu. Lộ trình này được thiết kế để giúp bạn nắm vững nền tảng lập trình một cách bài bản và thực tế, đồng thời tạo tiền đề để bạn phát triển sự nghiệp lập trình trong tương lai.
Ngành công nghệ thông tin là gì?
Ngành công nghệ thông tin (CNTT) là một lĩnh vực liên quan đến việc nghiên cứu, phát triển, áp dụng và quản lý các hệ thống thông tin, bao gồm cả phần cứng, phần mềm và mạng lưới. CNTT đóng một vai trò quan trọng trong cuộc sống hiện đại, giúp chúng ta giao tiếp, học tập, làm việc, giải trí và nhiều hơn thế nữa.
Các ngành chính trong lĩnh vực CNTT bao gồm:
- Khoa học máy tính: Nghiên cứu và phát triển các thuật toán, cấu trúc dữ liệu và hệ điều hành mới.
- Kỹ thuật phần mềm: Thiết kế, phát triển, thử nghiệm và triển khai phần mềm, bao gồm các ứng dụng, hệ thống điều hành và công cụ phát triển.
- Khoa học dữ liệu: Thu thập, quản lý, phân tích và giải thích dữ liệu để tìm ra những hiểu biết và xu hướng có giá trị, hỗ trợ cho việc đưa ra quyết định.
- An ninh mạng: Phát triển và triển khai các biện pháp để bảo vệ hệ thống thông tin khỏi các mối đe dọa như tấn công mạng và truy cập trái phép.
- Hệ thống thông tin quản lý: Nghiên cứu và phát triển các hệ thống thông tin để quản lý thông tin và dữ liệu trong các tổ chức.
- Truyền thông dữ liệu và mạng máy tính: Thiết kế, phát triển và triển khai các mạng lưới, bao gồm mạng Internet, mạng cục bộ và mạng di động.
- Trí tuệ nhân tạo: Nghiên cứu và phát triển các hệ thống máy tính có khả năng suy nghĩ, học hỏi và giải quyết vấn đề giống như con người.
Ai phù hợp học lập trình?
Bất kể tuổi tác, giới tính hay trình độ học vấn, tất cả mọi người đều có thể học lập trình. Tuy nhiên, khi học CNTT, một số người sẽ có lợi thế hơn những người khác. Nếu bạn là người học giỏi các môn khối A hay có óc phân tích tốt, bạn sẽ học lập trình dễ dàng hơn so với những người khác. Bên cạnh đó, có kinh nghiệm sử dụng máy tính cũng là một lợi thế khi học lập trình.
Nếu bạn ham học hỏi, có khả năng tư duy tốt và thích tìm tòi giải pháp cho các vấn đề thì học CNTT là một sự lựa chọn phù hợp.
Vì sao bạn nên học CNTT? Học CNTT ra trường làm gì?
Học lập trình sẽ mang lại cho bạn nhiều cơ hội nghề nghiệp. Sinh viên CNTT ra trường có thể làm việc ở nhiều vị trí như:
- Quản lý hệ thống thông tin
- Kiến trúc sư phần mềm
- Nhà phát triển phần mềm
- Nhà phân tích dữ liệu
- Kỹ sư mạng
- Chuyên gia bảo mật
- Nhà quản trị cơ sở dữ liệu
- Nhà thiết kế giao diện người dùng
- …
Ngoài ra, học lập trình cũng có thể giúp bạn cải thiện kỹ năng giải quyết vấn đề, tư duy sáng tạo và giao tiếp hiệu quả.
Là một lĩnh vực đang phát triển nhanh chóng, ngành CNTT có nhu cầu cao đối với các chuyên gia có kỹ năng. Dự kiến, số lượng việc làm trong lĩnh vực này sẽ tiếp tục tăng trong những năm tới.
Lộ trình học lập trình cho người mới bắt đầu
Bạn muốn học lập trình nhưng chưa biết bắt đầu từ đâu? Lộ trình học lập trình từ cơ bản đến nâng cao dưới đây có thể hữu ích cho bạn.
Java là một trong những ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất hiện nay và đang có nhu cầu cao. Học lập trình Java fullstack sẽ giúp bạn mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp. Vì vậy, lộ trình dưới đây sẽ tập trung chủ yếu vào ngôn ngữ Java. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể tham khảo lộ trình này với ngôn ngữ lập trình phù hợp với mục tiêu của bạn.
-
Làm quen với máy tính
Máy tính là công cụ hỗ trợ đắc lực cho các lập trình viên. Nó cung cấp môi trường phát triển phần mềm (IDE) để lập trình viên viết, biên dịch và chạy mã code.
Vì vậy, bạn cần biết sử dụng máy tính để nâng cao năng suất làm việc và tạo ra những phần mềm chất lượng cao.
- Hiểu về các thành phần cơ bản của máy tính (CPU, RAM, ROM, ổ cứng…)
- Biết cách sử dụng hệ điều hành (Windows, macOS, Linux…)
- Có kiến thức cơ bản về mạng máy tính (IP, DNS, HTTP…)
-
Học một ngôn ngữ lập trình cơ bản
- Chọn một ngôn ngữ lập trình phù hợp với mục tiêu của bạn
- Tìm hiểu các cấu trúc dữ liệu và thuật toán cơ bản
- Làm các bài tập thực hành để củng cố kiến thức
Tại iViettech, khóa học “Lập trình cơ bản với C” nhằm cung cấp kiến thức cơ bản về lập trình cũng như các kỹ năng cần thiết để học viên có nền tảng tiếp cận các khóa học lập trình chuyên nghiệp.
Các nội dung chính của khóa học Lập trình cơ bản gồm:
- Khái niệm cơ bản về lập trình
- Giới thiệu về ngôn ngữ lập trình C
- Làm việc với Biến và kiểu dữ liệu
- Làm việc với Toán tử và biểu thức
- Nhập và xuất dữ liệu
- Câu lệnh điều kiện
- Làm việc với Vòng lặp
- Làm việc với Con trỏ
- Làm việc với Hàm
- Làm việc với Chuỗi
- Kiểu dữ liệu tự tạo
- Quản lý tập tin
-
Học lập trình chuyên sâu – Khóa lập trình viên chuyên nghiệp (Java Fullstack):
3.1. Học thiết kế web với HTML5, CSS3 và Javascript: Đây là một trong những kỹ năng quan trọng trong lập trình web, đồng thời giúp bạn trở thành lập trình viên Java fullstack.
+ Nắm vững các kiến thức cơ bản về Web, HTML, CSS: Học cách làm việc với các điều khiển của HTML, Sử dụng HTML và CSS để thiết kế trang Web.
+ Sử dụng JavaScript và HTML5 để mở rộng chức năng của trang Web: Học cách sử dụng các thư viện, framework để thiết kế website.
3.2. Học Cơ sở dữ liệu dành cho lập trình viên: Một kỹ năng không thể thiếu của bất kỳ lập trình viên nào.
+ Tìm hiểu cơ bản về cơ sở dữ liệu, hệ quản trị cơ sở dữ liệu MySQL, về ngôn ngữ SQL và sử dụng SQL để khai thác dữ liệu.
+ Học cách thiết kế và cài đặt cơ sở dữ liệu.
+ Các kỹ năng nâng cao về cơ sở dữ liệu: Làm việc với các đối tượng trong cơ sở dữ liệu; Bảo mật cơ sở dữ liệu; Tối ưu hóa quá trình khai thác, vận hành cơ sở dữ liệu.
3.3. Lập trình Java cơ bản: Trang bị kiến thức, kỹ năng cơ bản về ngôn ngữ lập trình Java để từng bước tiến sâu vào lập trình.
+ Tìm hiểu kiến thức cơ bản về Java: Học cách làm việc với IDE, làm việc với kiểu dữ liệu, câu lệnh điều khiển; Kiểm tra dữ liệu đầu vào; Test và Debug ứng dụng.
+ Học lập trình hướng đối tượng (OOP): Lập trình hướng đối tượng (OOP) giúp bạn có thể tái sử dụng mã giữa các ứng dụng khác nhau, mã OOP dễ bảo trì, dễ dàng mở rộng, tăng cường tính bảo mật và giúp cải thiện hiệu suất cho ứng dụng.
+ Học lập trình Java nâng cao: Làm việc với Mảng (Array), Collection và Generics, Dates và Strings; Kiểm soát Exceptions; Làm việc với Threads.
3.4. Xây dựng ứng dụng web với Java: Học cách lập trình web sử dụng ngôn ngữ lập trình Java, và xây dựng ứng dụng Java tương tác với cơ sở dữ liệu.
+ Học cơ bản về lập trình web: Hiểu về kiến trúc ứng dụng Web trên Java, làm việc với web server, Session, Cookie, làm việc với mô hình MVC…
+ Lập trình tương tác với cơ sở dữ liệu: Làm việc với database và MySQL, làm việc với JDBC…
+ Trang bị kỹ năng nâng cao với ứng dụng Web: Bảo mật ứng dụng web, làm việc với HttpResponse, làm việc với Filters.
+ Hoàn chỉnh và triển khai ứng dụng Web: Hoàn chỉnh ứng dụng web, triển khai ứng dụng lên Server.
3.5. Học cách sử dụng Spring Framework: Đây là một trong những Java framework được sử dụng phổ biến nhất hiện nay.
3.6. Thiết kế phần mềm: Trang bị kiến thức chung về thiết kế phần mềm và làm việc với các bản vẽ.
-
Xây dựng các dự án thực tế – Thực hiện đồ án:
Làm việc trong ngành phần mềm đòi hỏi bạn phải biết làm ra sản phẩm. Vì vậy, trong quá trình học bạn hãy:
- Xây dựng các ứng dụng đơn giản sử dụng các kiến thức đã học
- Làm các dự án cá nhân hoặc tham gia các dự án cộng đồng để xây dựng kinh nghiệm
Tại iViettech, sau khi hoàn thành các môn học, các học viên được yêu cầu thực hiện dự án sát với thực tế các công ty phần mềm đang làm, theo mô hình sản xuất phần mềm hiện đại (Scrum).
-
Học hỏi liên tục
CNTT là một lĩnh vực luôn luôn thay đổi, cập nhật và phát triển. Các công nghệ mới và xu hướng mới xuất hiện liên tục. Do đó, bạn phải luôn cập nhật kiến thức và kỹ năng để đáp ứng nhu cầu của thị trường. Bạn có thể thực hiện điều đó bằng cách:
- Đọc sách về lập trình
- Theo dõi các kênh Youtube, blog và podcast về lập trình
- Tham gia các khóa học lập trình
- Tham gia vào các cộng đồng lập trình để học hỏi từ những người khác
Một số lời khuyên dành cho người mới học lập trình
Khám phá niềm đam mê của bạn: Trước khi bắt đầu học lập trình, hãy dành thời gian để khám phá sở thích và mục tiêu của bạn. Bạn có hứng thú với lĩnh vực nào? Bạn muốn xây dựng những ứng dụng hoặc trò chơi như thế nào? Khi bạn có một mục tiêu cụ thể, bạn sẽ có động lực hơn để học tập và tiếp tục theo đuổi đam mê của mình.
Chọn ngôn ngữ lập trình phù hợp: Có rất nhiều ngôn ngữ lập trình khác nhau, mỗi ngôn ngữ đều có những ưu điểm và nhược điểm riêng. Ngôn ngữ lập trình đầu tiên bạn học nên là ngôn ngữ phù hợp với mục tiêu và sở thích của bạn. Một số ngôn ngữ phổ biến dành cho người mới bắt đầu bao gồm Python, Java, JavaScript, và C++.
Bắt đầu với những điều cơ bản: Đừng cố gắng học quá nhiều thứ cùng một lúc. Bắt đầu với những khái niệm cơ bản như biến, kiểu dữ liệu, toán tử, và vòng lặp. Khi bạn đã nắm vững những điều cơ bản, bạn có thể tiếp tục học các khái niệm nâng cao hơn.
Thực hành thường xuyên: Cách tốt nhất để học lập trình là thực hành thường xuyên. Hãy cố gắng viết code mỗi ngày, ngay cả khi chỉ là những đoạn code nhỏ. Viết code càng nhiều, bạn sẽ càng cải thiện kỹ năng của mình.
Đừng ngại mắc lỗi: Mọi người mới học lập trình đều mắc lỗi. Đừng để những sai lầm này cản trở bạn. Thay vào đó, hãy coi sai lầm là cơ hội để học hỏi và cải thiện.
Tìm kiếm sự giúp đỡ khi cần thiết: Nếu bạn gặp khó khăn trong việc học lập trình, đừng ngại tìm kiếm sự giúp đỡ từ bạn bè, gia đình, giáo viên hoặc các cộng đồng lập trình trực tuyến.
Khám phá các nguồn tài liệu: Có rất nhiều tài liệu và khóa học trực tuyến có thể giúp bạn học lập trình. Hãy khám phá các nguồn tài liệu này để tìm ra những nguồn phù hợp với phong cách học tập của bạn.
Kiên trì: Học lập trình không phải là điều dễ dàng. Bạn sẽ gặp phải những khó khăn và thách thức. Tuy nhiên, nếu bạn kiên trì và không bỏ cuộc, bạn sẽ đạt được mục tiêu của mình.
Các nguồn lực để học công nghệ thông tin
Hiện nay, có rất nhiều trường Đại học và Cao đẳng mở ra các chương trình đào tạo về Công nghệ Thông tin. Học ngành Công nghệ Thông tin hệ chính quy sẽ giúp bạn có nền tảng kiến thức và kỹ năng tốt, cũng như cơ hội việc làm rộng mở cho sự nghiệp sau này.
Bạn cũng có thể tìm thấy rất nhiều nguồn lực có sẵn trên Internet để bổ trợ cho việc học lập trình. Các khóa học trực tuyến, sách tự học, video hướng dẫn và các diễn đàn trực tuyến đều là những nguồn lực hữu ích để học công nghệ thông tin.
Tuy nhiên, nếu bạn định hướng học để làm việc trong ngành phần mềm, bạn cần trang bị vững chắc cả về kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm. Các khóa đào tạo lập trình có cấp chứng chỉ sẽ giúp bạn đạt được điều đó, đồng thời bằng cấp và chứng chỉ cũng rất quan trọng khi là yếu tố chứng minh năng lực học tập, làm việc của bạn.
Khóa học Lập trình viên chuyên nghiệp tại Đà Nẵng
Khóa học này sẽ trang bị kiến thức, kỹ năng hoàn chỉnh của một kỹ sư phần mềm nhằm giúp học viên có thể tiếp nhận công việc tại các công ty phần mềm ngay sau tốt nghiệp.
Khóa học gồm 07 mô-đun đi từ cơ bản đến nâng cao, với phương thức đào tạo multi-model giúp bạn dễ hiểu, dễ thực hành:
-
- Thiết kế web với HTML5, CSS3, Javascript
- Cơ sở dữ liệu dành cho Lập trình viên
- Lập trình Java căn bản
- Xây dựng ứng dụng web với Java
- Xây dựng ứng dụng enterprise với Spring framework
- Thiết kế phần mềm
- Thực hiện dự án
Sau khi hoàn thành tốt khóa học và bảo vệ thành công, học viên sẽ được tham gia miễn phí khóa học Kỹ năng tìm việc trị giá 2.000.000đ từ iViettech, đồng thời được cam kết hỗ trợ tìm việc cho đến khi có việc làm.
Tham khảo lộ trình học lập trình viên chuyên nghiệp của iViettech tại: Khóa học Lập trình viên chuyên nghiệp iViettech
Kết luận
Ngành công nghệ thông tin là một lĩnh vực thú vị, đầy thử thách và có nhiều cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn. Nếu bạn muốn làm việc trong lĩnh vực này, hãy chuẩn bị cho mình những kỹ năng và kiến thức cần thiết để thành công.